Zangeres DO vindt het niet moeilijk om over afscheid of de dood te praten. “Er is één ding zeker in het leven: iedereen gaat dood. Het is juist goed om erover te praten en niet te blijven hangen in gemis en verdriet. Iemand die dicht bij je stond en er niet meer is, leeft voort in jou. In de manier waarop je denkt en praat. Als ik met mijn handen op mijn rug loop, dan ben ik net mijn opa. Als ik me dat realiseer, vind ik dat ook wel heel mooi. Ik denk dan weer even aan hem en aan wie hij was. Iemand is niet weg als hij er fysiek niet meer is.”
‘In de Nederlandse cultuur gaan we wat afstandelijk om met de dood. Ik denk dat mensen er iets aan kunnen hebben als het niet zo’n zwaarbeladen onderwerp is. Het is juist mooi als we het bespreekbaar maken.’
Warme herinneringen
Voor haar nieuwe nummer ‘Leef je in mij’ sprak ze met mensen die een dierbare zijn verloren. Hun verhalen inspireerden haar voor het liedje dat ze speciaal schreef voor November 2 Remember. Over het vinden van troost na het verlies van een dierbare. “Ik vind het heel mooi dat ik kon bijdragen aan November 2 Remember. Ik kom in een levensfase waarin steeds meer mensen iemand verliezen. Zelf verloor ik eerder dit jaar mijn oma. Ik kon daar wel rust in vinden, want ze was al langer ziek. Maar ik besefte me ook dat de generaties opschuiven. Nu is mijn moeder opeens de oudste. Ik heb 42 jaar mijn opa en oma bij me gehad. Ze gingen mee naar optredens en kwamen vroeger bij tennistoernooien kijken. Het is een afsluiting van een periode in mijn leven waar ik met veel warmte op terugkijk, maar die niet meer terugkomt.”
Ze hoopt dat haar nieuwe nummer bij anderen warme herinneringen oproept aan geliefden. “Het is bitterzoet. Het lied mag mensen raken, maar ik hoop ook dat het een lach op hun gezicht tovert. Ik wilde dat de tekst voor iedereen herkenbaar zou zijn.” Ze vond het spannend om het liedje te delen met de mensen die haar inspiratie boden. “Je hoopt zo dat het recht doet aan hun gevoel. Voor mij is het puur en eerlijk. Je wil dat het voor hen ook zo voelt. Gelukkig vonden ze het heel mooi.”
‘Als je troost wil bieden, is het belangrijk dat je kijkt waar iemand behoefte aan heeft’
Samen herdenken
Volgens DO is er niet één manier waarop je iemand kunt troosten die een geliefde is verloren. “Toen mijn opa overleed, was ik heel verdrietig maar ik wilde niet mijn moeders verdriet overstemmen. Het was háár vader. Dus was ik er voor haar. Sommige mensen zijn vooral bezig met waar zij behoefte aan hebben en vergeten dan te kijken wat de ander nodig heeft. Als je troost wil bieden, is het belangrijk dat je probeert te luisteren en kijkt waar iemand behoefte aan heeft. Sommigen vinden het al fijn dat je naast ze zit zonder iets te zeggen. Soms is een blik écht al genoeg.”
Voor de zangeres biedt muziek ook troost. “Toen ik 25 jaar was, verloor ik plotseling mijn beste vriend. Hij was ook mijn bandleider, producer, songwriter en pianist. Op heel veel gebieden was hij er opeens niet meer. Tien jaar lang hielden we met vrienden en familie een herdenkingsdienst. We vierden zijn leven, lachten om zijn grappen en maakten samen muziek. Samenkomen en het delen van herinneringen bood troost. Die bijeenkomsten ontstonden vanzelf. We hebben die tien jaar nodig gehad om het te verwerken. Ik ben ervan overtuigd dat het voor heel veel mensen prettig zou zijn om samen te herdenken. Ik vind het heel fijn als ik kan praten over iemand die er niet meer is. Als familie kunnen we ook lachen tijdens een uitvaart. Lachen en huilen horen bij elkaar. Ik vind het mooi als je op de meest ellendige momenten ook met elkaar kunt lachen. Dat brengt lichtheid.”
Zingen tijdens een afscheid
Een van haar bekendste nummers, Heaven, wordt ook vaak tijdens een afscheid gedraaid. “Het is geschreven als liefdesliedje, maar voor mij gaat het over het weerzien van moeder en kind na de dood. Toen ik het liedje inzong, moest ik denken aan een jongen van dertien die was overleden. Ik was negentien. Ik vond dat zo confronterend. Volgens mij is er niets heftigers dan je kind overleven. Dat hoort niet. Ik hoop dat er een moment komt dat je als ouder je kind weer in je armen kunt nemen.”
Voor ouders die afscheid moesten nemen van hun 2-jarige kind, zong DO tijdens de uitvaart. “Ik heb dat vaker gedaan. Ik vind het heel speciaal dat ik dat kan doen, want je geeft de mensen een tastbare herinnering voor de rest van hun leven. Ik vind het wel altijd pittig, ook al ken ik de mensen niet. Als muzikant voel je de bedrukte sfeer. Maar de link tussen muziek en een herinnering is heel sterk. Als ik dat aan iemand kan geven, dan vind ik dat een prachtig cadeau.”